Doelstelling 1: Het realiseren van een energieneutrale stad in 2050.

Begroting 2022
We werken samen met HVC, Woonbron en Trivire aan de verdere aanleg van het Warmtenet in Dordrecht. Halverwege 2021 waren er reeds 6.311 woningequivalenten aangesloten. Ondanks vertragingen in het aantal aangesloten woningen aan het Warmtenet door de coronacrisis in de afgelopen jaren, verwachten we in de buurt te komen van 9.000 aangesloten woningen/woningequivalenten eind 2022. Verdere uitrol van het warmtenet maakt ook onderdeel uit van verschillende afspraken die in 2022 worden gemaakt, waaronder de actualisatie van de wijkvisie Crabbehof en de prestatieafspraken 2022-2023 met de woningcorporaties. Het beoogde aantal aansluitingen is ook realistisch omdat naast de reeds geplande en te verwachten aansluitingen, er met hulp van de succesvolle aanvraag Subsidie Aardgasvrije Huurwoningen (SAH) de komende jaren circa 1.800 extra huurwoningen van Trivire op het warmtenet van HVC zullen worden aangesloten. Daarnaast zijn wij als gemeente verantwoordelijk voor de aansluiting van bestaande en nieuwe gemeentelijke gebouwen. Tevens informeren we actief en toetsen ontwikkelaars en bouwers binnen het warmteleveringsgebied op de aansluitingsplicht. Bij alle nieuwbouw buiten het warmtegebied en waar mogelijk bij aanbestedingen, zetten we in op duurzame oplossingen. Daarnaast stimuleren we ook bedrijven om aan te sluiten op het warmtenet.

Activiteitsverantwoording: toelichting op activiteitsrealisatie of afwijking
Op 1 januari 2023 waren er 7.097 woningequivalenten (WEQ) aangesloten op het warmtenet. Dit is een groei van 572 WEQ en ten opzichte van 2021 een toename van 30% meer aansluitingen in één jaar. Vertraging is opgelopen door krapte op de arbeidsmarkt, zowel in de planfase als in de uitvoeringsfase en materiaaltekorten. De eerste prognoses laten zien dat er, zonder versnellingsmaatregelen, in 2025 circa 10.000 WEQ zijn aangesloten. We zetten met versnellingsmaatregelen in op 12.000 WEQ in 2026 en 20.000 WEQ in 2030.

Begroting 2022
In 2021 is de Transitievisie Warmte 2021 vastgesteld. Met Trivire en Woonbron sluiten we een overeenkomst over het zetten van stappen bij gespikkeld bezit (wooncomplexen waarin zowel corporatie als particuliere woningen aanwezig zijn). Daarnaast zetten we de eerste voorbereidende stappen in wijken waar woningen niet kunnen worden aangesloten op het warmtenet. In 2022 geven we hier uitvoering aan door onder andere woningeigenaren uitgebreid voor te lichten over energiebesparing en woningeigenaren en VvE's een praktische en duidelijke route aan te bieden op weg richting aardgasvrij.

Activiteitsverantwoording: toelichting op activiteitsrealisatie of afwijking
Met woningcorporaties Trivire en Woonbron is een samenwerkingsovereenkomst getekend over het verduurzamen van gespikkeld bezit. De uitvoering is in gang gezet. Op het Regionaal Energieloket is een aparte plek gemaakt waar inwoners kunnen zien welk warmte alternatief het beste past in hun straat of wijk. En welke stappen zij voor verduurzaming van de woning kunnen nemen tot het zover is. Met een aantal VvE's zijn gesprekken gevoerd over hun route naar aardgasvrij.

Begroting 2022
In 2021 is in het kader van de Agenda Dordrecht 2030 de businesscase vastgesteld voor het verduurzamen van de maatschappelijke gebouwen in eigendom van de gemeente. In 2022 wordt deze businesscase uitgewerkt (revolverend fonds, maatregelen op gebouwniveau komende jaren) en wordt met inzet van Agenda 2030 middelen een start gemaakt met het verduurzamen van de eerste gebouwen uit de vastgoedportefeuille. Hiermee behalen we niet alleen onze eigen doelstellingen maar willen we ook een voorbeeld zijn voor alle gebouweigenaren in onze stad, van wie ook verwacht wordt dat ze met dergelijke maatregelen aan de slag gaan.

Activiteitsverantwoording: toelichting op activiteitsrealisatie of afwijking
Afgelopen jaar is de businesscase uitgewerkt (revolverend fonds, maatregelen op gebouwniveau komende jaren), daarop is een raadsvoorstel opgesteld en begin 2023 behandeld en conform goedgekeurd. Eind 2022 is tevens gestart met de voorbereidingen voor het verduurzamen van de eerste zes gemeentelijke gebouwen. Voor minimaal twee gebouwen is nu DUMAVA (VerDUzaaming Maatschappelijk Vastgoed) subsidie aangevraagd en verkregen van in totaal een kleine miljoen euro. Deze rijkssubsidie is om de verduurzaming van maatschappelijk vastgoed te versnellen en vergoedt 30% van de investeringskosten. Deze subsidie wordt aangewend om de investeringskosten voor gebouwen Kerkeplaat 3 en de Sportboulevard met de genoemde 30% te dekken.

Begroting 2022
In 2020 hebben we eerst een concept Regionale Energiestrategie (RES) opgesteld, waarmee we in de Drechtsteden bestuurlijk en inhoudelijk samenwerken aan de energiestrategie. In vervolg daarop is in 2021 de RES 1.0 opgesteld en vastgesteld. In de RES 1.0 staan onze afwegingen en keuzes om te komen tot een betaalbare, betrouwbare, duurzame en rechtvaardige energievoorziening. Daarbij staat de balans met onze regionale en lokale economie, leefbaarheid en kwaliteit van landschap en natuur voorop. De RES 1.0 is het resultaat van uitgebreid vervolgonderzoek in samenwerking met onze stakeholders, maar ook van een intensief participatietraject met inwoners en andere belanghebbenden. Deze RES 1.0 krijgt verdere uitwerking en uitvoering in 2022 in onze lokale opgave en prestatielijnen via het uitnodigingskader. In 2023 zal de RES 1.0 worden bijgesteld naar 2.0.

Activiteitsverantwoording: toelichting op activiteitsrealisatie of afwijking
We zijn lokaal bezig om de doelstellingen en ambities uit de RES uitvoering te geven. In het nieuwe programma Energietransitie 2023-2026 hebben deze ook de basis gevormd voor de inzet en versnelling tot en met 2026. De inzet in het afgelopen jaar heeft plaatsgevonden via de prestatielijnen van de opgave. De behaalde resultaten zijn te lezen bij de andere activiteiten uit dit begrotingsprogramma zoals energiebesparing, opwekken van hernieuwbare energie en warmte.

Begroting 2022
Met de Campagne Slim Energie Besparen gaan we onze inwoners informeren en stimuleren om actief aan de slag te gaan met energiebesparing. Via het Regionaal Energieloket bieden we particuliere woningeigenaren huisscans aan, geven we advies over energiebesparende maatregelen (bijvoorbeeld isolatie) en organiseren we collectieve inkoopacties en gebiedsgericht advies. In 2021 hebben we in het kader van de Regeling Reductie Energiegebruik Woningen (RREW) € 600.000 subsidie ontvangen. Met deze subsidie richten we ons op het treffen van kleine energiebesparende maatregelen bij huurders en deelnemers van een VvE. Dit betreft onder andere het aanbrengen van tochtstrips, LED-lampen, een waterbesparende douchekop, et cetera. Speciale aandacht krijgen de huishoudens die te maken hebben met energiearmoede. In totaal zijn 6.000 cadeaubonnen beschikbaar, wordt een energieprofessional ingezet en bieden de energiecoaches van Drechtse Stromen ondersteuning. De cadeaubonnen zijn onder meer bij de bouwmarkten in Dordrecht te verzilveren. De actie loopt tot eind juli 2022.

Met de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid (OZHZ) en andere partners willen we daarnaast bedrijven en maatschappelijke organisaties stimuleren maar ook faciliteren. Naast de wettelijk voorgeschreven maatregelen nemen we extra stappen in de verduurzaming van hun vastgoed. Dit doen we door het organiseren van collectieve acties, zoals Zon op bedrijfsdaken en door een branchegerichte aanpak, zoals de kantorenaanpak. Kantoren dienen uiterlijk 1 januari 2023 te beschikken over een C-label.

Activiteitsverantwoording: toelichting op activiteitsrealisatie of afwijking
De Regeling Reductie Energieverbruik Woningen is verlengd tot 31 december. Met de Specifieke Uitkering Energiearmoede hebben we meer dan 8.000 particuliere huishoudens ondersteund met advies en kleine energiebesparende maatregelen, Slim Wonen Apps en collectieve inkoopacties. De energiehulpen hebben met 1.000 huisbezoeken bewoners hulp gegeven en geholpen met het plaatsen van energiebesparende maatregelen. Alle hulp en maatregelen zijn gratis. In de meeste gevallen ging het om huurwoningen in slechte energetische staat. De Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid heeft ingezet op de uitvoering van de e-agenda (toezicht energierelevante bedrijven) en is een strategie voor handhaving C-label plicht voor kantoren opgezet. Daarnaast heeft de OZHZ het Platform Duurzame Bedrijven ondersteund.

Begroting 2022
In 2021 is de Verordening Stimuleringslening Energiezuinig Wonen vastgesteld in Dordrecht om woningeigenaren met een smalle beurs (laag inkomen en/of weinig buffer) te ondersteunen bij de verduurzaming van hun woning. Belangrijk uitgangspunt hiervoor is dat iedereen mee moet kunnen doen aan de energietransitie. Met de verordening geven we dan ook uitvoering aan de motie 'Een groen steuntje in de rug', die in november 2018 bij de behandeling van de Begroting 2019 door de raad is vastgesteld. De verordening maakt het mogelijk tegen aantrekkelijke voorwaarden geld te lenen om energiebesparende maatregelen te treffen aan de woning. De subsidie, die meestal pas achteraf aangevraagd kan worden, kan direct gebruikt worden om een deel van de lening af te lossen. Deze stimuleringslening onderscheidt zich van andere leningen onder andere door het aanbieden van een vaste lage rente van 1,5%. Tevens biedt de verordening de mogelijkheid geld te lenen voor de volledige financiering van het plaatsen van zonnepanelen.

Activiteitsverantwoording: toelichting op activiteitsrealisatie of afwijking
De energiecrisis zorgde dat het aantal aanvragen fors boven de verwachting was. Eind 2022 was circa de helft van het beschikbaar budget (plafond € 2 miljoen) al aangevraagd. Met het budget zijn in de eerste fase ongeveer 125 leningen met een gemiddelde omvang van € 8.000 verstrekt. Een groot deel van de leningen zijn aangevraagd voor de aanschaf van zonnepanelen. Er waren ook woningeigenaren die maximaal (€ 25.000) leenden en zo flinke stappen maken met de verduurzaming van hun huis. Inmiddels is vanuit de reserve zon offensief ook 1 miljoen toegevoegd aan het budget waarmee de lening gecontinueerd wordt. De regeling is in deze tijd welkom voor woningeigenaren die hun energieverbruik drastisch willen verlagen.